Scooter cilinder of zuiger vervangen

Wil je de scooter cilinder of zuiger vervangen? Lees dan dit uitgebreide artikel (handleiding) door en ontdek hoe je dat doet. Ook geven wij je nuttige tips zodat je de klus snel en eenvoudig kunt klaren.

Waarom cilinder en zuiger vervangen

De cilinder en zuiger bij een scooter kun je zien als het hart van de scooter. Vanaf het moment dat het motorblok gestart wordt, beweegt de zuiger heen en weer in de cilinder. Hoe meer gas je geeft, hoe sneller de zuiger in de cilinder beweegt. Omdat ze beide niet het oneindige leven hebben, komt er dus een moment dat je ze moet vervangen.

Wat heb je nodig

- Dopsleutel 21 of een bougiesleutel

- Inbussleutel 5 (afhankelijk van het model scooter)

- Een kruiskop- en een platkopschroevendraaier

- Een punttang of een circlipstang

- Een dopsleutel 10 (afhankelijk van het model scooter)

En ten slotte een nieuwe zuiger / cilinder.

Als je het benodigde gereedschap hebt verzameld dan heb je alleen nog een goede werkplek nodig. De ideale werkplek beschikt over een schone vloer, voldoende ruimte en veel licht. De kans dat er een onderdeeltje valt of wegspringt is aanwezig. Houd daar dus altijd rekening mee.

Stappenplan (handleiding)

Hier volgt het stappenplan om je zuiger en/of cilinder los te halen.

Stap 1 - Kappen demonteren

Alle kappen die in de weg kunnen zitten kun je het beste demonteren. Zorg dat je goed bij de cilinder kunt. Heb je al veel ervaring met sleutelen, dan kun je natuurlijk ook het hele motorblok demonteren zodat je er nog beter bij kunt. Ben je nog niet zo ervaren, laat dan het motorblok zitten.

Stap 2 - Carburateur demonteren

De carburateur demonteren is vrij eenvoudig. Hiervoor heb je meestal alleen een schroevendraaier nodig. Afhankelijk van het merk en type scooter is het of een platkop- of een kruiskop schroevendraaier.

Stap 3- Koelkap verwijderen

Verwijder nu de koelkap. De koelkap is de plastic kap met de ventilatieopeningen welke aan de kant van de uitlaat zit. Voor het demonteren hiervan gebruik je een inbussleutel. Bij een vloeistof gekoeld (liquid cooled) motorblok zit dat iets anders. Op deze plek zit dan een waterpompdeksel. Bij het loshalen van deze deksel loopt er koelvloeistof uit. Vang deze vloeistof op en giet het na de klus weer terug in het koelsysteem.

Stap 4 - Bougiekap loshalen

Haal de bougiekap los van de bougie. Doe dit voorzichtig want je wil deze namelijk graag heel houden.

Stap 5 - Bougie losdraaien

Draai de bougie los met een 21 sleutel of bougiesleutel. Ga je de zuiger en/of cilinder vervangen dan is het raadzaam om ook een nieuwe bougie te kopen.

Stap 6 - Uitlaat loshalen

Nu kun je de uitlaat losschroeven. Deze is op de cilinder zelf met 2 bouten bevestigd. Hier kun je een dopsleutel/sleutel 10 voor gebruiken. De uitlaat zit op een andere plek ook nog bevestigd met een bout.

Stap 7 - Cilinderkop loshalen

Haal nu de cilinderkop los. Deze zit met 4 moeren vast. Ook de moeren kun je bijna altijd met een dopsleutel 10 loshalen.

Stap 8 - Cilinder loshalen

Als alles goed is gegaan dan kun je nu de cilinder zelf loshalen. Trek de cilinder rustig los en laat hem vooral over de draadeinden heen glijden. Doe dit met beleid.

Een vloeistof gekoeld motorblok heeft nog een koelslang aan de cilinder zitten. Deze dien je eerst los te halen. Hier kan nog koelvloeistof uitlopen dus let op.

Stap 9 - Zuiger demonteren

Voordat je de zuiger demonteert is het belangrijk om een oude doek in de carter te stoppen (opening in het motorblok achter de zuiger). Je moet namelijk de pistonpen veren genaamd circlips aan beide kanten van de zuiger loshalen met een punttang. Daarna kun je de pistonpen met een platte schroevendraaier opzij duwen waarna de zuiger loskomt.

Belangrijk: de circlips (pistonveren) mogen ten nimmer in het motorblok terecht komen anders moet je het blok splitsen en dat wil je niet.

Stap 10 - Naaldlager controleren

De drijfstang is een metalen staaf welke op en neer beweegt in het motorblok. Aan de kop van de drijfstang wordt de zuiger gemonteerd. Door de zuiger gaat een pistonpen om hem te verbinden met de drijfstang. Tussen de drijfstang en de pistonpen zit een naaldlager. De naaldlager ziet er uit als een metalen busje met pennetjes erin. Controleer of deze pennetjes allemaal aanwezig zijn en nog recht zitten. Is dat niet het geval dan moet je een nieuwe naaldlager kopen.

Nieuwe zuiger en cilinder plaatsen

Heb je een nieuwe zuiger gekocht en eventueel een cilinder? Volg dan de onderstaande instructie om zowel de zuiger als de cilinder te monteren. We gaan verder bij stap 11.

Stap 11 - Zuigerveren plaatsen

Koop je een nieuwe zuiger, dan zitten daar ook meestal zuigerveren bij. Soms is er 1 zuigerveer en soms zijn er 2 zuigerveren. Heb je 2 zuigerveren dan kunnen deze verschillend van elkaar zijn. Kijk dan goed welke veer waar moet. In de handleiding staat dit meestal wel aangegeven. Bij het plaatsen van de zuigerveren moet je voorzichtig zijn dat ze A niet breken en B geen krassen maken op de zuiger zelf.

Stap 12- Zuiger terugplaatsen

Zitten de zuigerveren op de nieuwe zuiger dan kan de zuiger teruggeplaatst worden op de drijfstang. Voordat je dit doet kun je het beste 1 circlipje in de zuiger plaatsen. Let er op dat de naaldlager ook is teruggeplaatst op de drijfstang. Plaats de zuiger op de drijfstang en schuif de pistonpen door de zuiger heen aan de kant waar nog geen circlip zit. Plaats vervolgens de 2de circlip terug. LET OP: Op de zuiger staat een pijltje. Deze moet altijd naar beneden wijzen.

Stap 13 - Voetpakking vervangen

De voetpakking is de pakking die tussen het motorblok en de cilinder zit. Verwijder de oude pakking en maak de ondergrond schoon. De lap die je in de carteropening hebt gestopt om te voorkomen dat daar een rommel in komt mag nu worden verwijderd. Breng nu een nieuwe pakking aan. Een vloeibare pakking is natuurlijk ook een goede optie.

Stap 14 - Cilinder plaatsen

Om krassen te voorkomen kun je het beste de cilinderwand (binnenkant cilinder) en de zuiger invetten. Plaats nu de cilinder terug en schuif deze voorzichtig een stukje over de draadeinden heen tot je bij de zuiger terecht komt. Vervolgens pak je de zuiger beet en knijp je de zuigerveren samen zodat de zuiger in de cilinder past. Neem hier de tijd voor want je wilt niet de cilinderwand beschadigen.Zit de zuiger in de cilinder dan kun je de cilinder zachtjes naar beneden duwen totdat hij aansluit op de pakking.

Stap 15 - Cilinderkop plaatsen

Voordat je de cilinderkop terugplaatst moet je de koppakking plaatsen. Deze kunt je eventueel iets invetten. Schuif nu de cilinderkop over de draadeinden heen. Draai kruislings de 4 moeren weer met een dopsleutel terug op de draadeinden (hand vast). Draai vervolgens kruislings met een ratel de moeren vast. LET OP: vast is vast!

Bij LC blokken (Liquid Cooled) moet er nog een slang op de cilinderkop worden teruggeplaatst. Vergeet straks niet het koelsysteem weer te vullen.

Stap 16 -  Uitlaat monteren

Deze stap is het omgekeerde van stap 6. Eerst monteer je de ophanging van de uitlaat en bevestig hem daarna pas weer aan de cilinder. Het beste is om ook een nieuwe uitlaatpakking te monteren. Draai de bouten of moeren weer “hand vast” terug en ratel ze daarna vast. Ook hier geldt vast is vast!

Stap 17 - Bougie terugplaatsen

Plaats de bougie terug in de cilinderkop. Het beste plaats je natuurlijk een nieuwe bougie terug voor maximale performance! Draai de bougie er altijd met de hand in. Gebruik daarna de bougiesleutel/sleutel 21 om het vast te draaien. Ook hier geldt vast is vast!

Ga je een nieuwe bougie kopen, let dan op dat je het juiste type koopt. Een verkeerd type kan tegen de zuiger aanlopen waardoor de bougie en zuiger beschadigd raken.

Stap 18 - Koelkap of waterpompdeksel terugplaatsen

Plaats nu de waterpompdeksel of koelkap terug. Heb je een waterpompdeksel, dus een vloeistof gekoeld motorblok, vergeet dan niet het koelsysteem weer te vullen.

Alles terug gemonteerd en eventueel afgevuld? Dan ben je KLAAR!

Testen en inrijden

Na het plaatsen van een nieuwe zuiger en cilinder moet het motorblok weer worden afgesteld. Dit doe je op de carburateur. Heb je een grote cilinder geplaatst dan moet je waarschijnlijk ook een grotere sproeier monteren.

Kijk naar de bougie

Laat het motorblok warmlopen en kijk vervolgens naar de bougie. De kleur vertelt je namelijk alles over de verbranding.

Wit = te weinig brandstof (merk je in trekkracht en topsnelheid)

Melk chocolade bruin = goed

Zwart = teveel brandstof (sproeier maat omlaag)

Is je bougie goed van kleur dan hoef je verder geen actie te ondernemen en kun je de nieuwe cilinder en zuiger lekker rustig inrijden. Is de kleur te licht of te donker, doe daar dan iets aan.